“ถนนส่วนบุคคล” เป็นคำที่เราได้ยินกันมานาน แต่ความหมายที่แท้จริงของถนนส่วนบุคคล นอกจากการเป็นถนนที่เจ้าของสร้างเอาไว้เพื่อใช้งานอยา่งที่เรารู้กันแล้ว ยังซ่อนรายละเอียดต่าง ๆ ที่มากกว่านั้น ทั้งวิธีการสังเกตลักษณะถนนส่วนบุคคลสำหรับคนใช้ทาง และวิธีจัดการกับถนนส่วนบุคคลของคนที่เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ ทำอย่างไรให้ลดการเกิดปัญหาและข้อพิพาท บทความนี้ APP Services มีคำตอบ !
ถนนส่วนบุคคล หมายถึงอะไร?
ถนนส่วนบุคคล หมายถึง ถนนที่เจ้าของที่ดิน หรือเจ้าของพื้นที่ทำการสร้างเอาไว้เพื่อใช้ประโยชน์ส่วนตัว เป็นถนนส่วนบุคคลเท่านั้น ไม่ได้เปิดให้คนอื่นเข้าไปใช้งานหรือใช้ประโยชน์สัญจรได้ตามอิสระ
ถนนส่วนบุคคล มีลักษณะอย่างไร
สำหรับถนนส่วนบุคคล จะเป็นถนนที่เจ้าของที่เดินสร้างขึ้นเพื่อใช้ประโยชน์ ทำให้ลักษณะของถนนส่วนบุคคลเป็นสิ่งที่เราควรรู้ เพื่อที่จะไม่ไปรุกล้ำหรือเข้าไปใช้งานถนนส่วนบุคคลด้วยความไม่รู้ ที่อาจจะนำมาซึ่งปัญหาข้อพิพาทในอนาคตได้ แล้วจะดูยังไงว่านี่คือถนนส่วนบุคคลหรือไม่ ? คำตอบอยู่ด้านล่างนี้เลย

สังเกตจากลักษณะทางกายภาพ หรือป้ายการใช้งานถนน
- ถนนส่วนบุคคลมักจะมีป้ายติดประกาศชัดเจน เช่น “ถนนส่วนบุคคล” “ทางส่วนบุคคล” “ห้ามเข้า” หรือมีป้อมยาม ไม้กั้น คอยควบคุมการเข้าออกของบุคคลภายนอก รวมทั้งการแลกบัตรเพื่อเข้า หรือการเปิด-ปิดแบบมีช่วงเวลากำหนด
- สภาพของถนนที่ไม่ได้สมบูรณ์เท่ากับถนนสาธารณะ (ในบางแห่ง) เพราะเป็นการใช้งบประมาณจากเจ้าของส่วนบุคคล
- ฝาท่อระบายน้ำไม่มีการสลักชื่อหน่วยงานท้องถิ่น
ตรวจสอบจากเอกสารกรรมสิทธิ์
- กรรมสิทธิ์ในที่ดินที่เป็นถนนส่วนบุคคลจะเป็นของเอกชนหรือนิติบุคคลใดบุคคลหนึ่ง
- หากเป็นถนนในหมู่บ้านจัดสรร ถนนเหล่านี้มักจะมีระบุในแผนที่โครงการจัดสรรเอาไว้ว่าเป็นถนนส่วนบุคคลอย่างชัดเจน
ตรวจสอบกับหน่วยงานราชการ
- สามารถนำเลขที่โฉนดหรือพิกัดถนนไปสอบถามกับสำนักงนที่ดินในพื้นที่ เพื่อให้เจ้าหน้าที่ทำการตรวจสอบประเภทถนน และเจ้าของกรรมสิทธิ์ถนนได้
- ติดต่อสอบถามไปที่สำนักงานเขต หรืออบต.
รู้จักประเภทที่พบบ่อยของถนนส่วนบุคคล
ถนนส่วนบุคคลนั้นสามารถแบ่งออกได้เป็นหลายประเภท ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์การใช้งานถนนนั้น ๆ หรือขึ้นอยู่กับข้อกฎหมายที่กำหนด โดยที่พบบ่อยมักเป็นถนนส่วนบุคคลประเภทต่าง ๆ ดังนี้
ถนนส่วนบุคคลทั่วไป

เป็นถนนที่เจ้าของมีสิทธิ์ในพื้นที่ 100% สร้างไว้เพื่อวัตถุประสงค์ส่วนตัว เช่น ถนนทางเข้าที่ดินส่วนตัว ถนนภายในบริเวณบ้าน คฤหาสน์ ถนนภายในคลังสินค้าหรือโรงงาน ถนนในพื้นที่ทำเกษตรกรรมขนาดใหญ่
ถนนในโครงการบ้านจัดสรร
เป็นถนนที่อยู่ในกรรมสิทธิ์เจ้าของโครงการ และจะโอนกรรมสิทธิ์ในการดูแลให้กับนิติบุคคลโครงการนั้น ๆ เมื่อมีการจัดตั้งนิติบุคคลหมู่บ้าน เพื่อให้เป็นพื้นที่ส่วนกลางในการดูแล
ถนนส่วนบุคคลที่มีภาระจำยอม
เป็นถนนที่เดิมทีแล้วเอกชนเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ แต่มีการจดทะเบียน “ภาระจำยอม” เพื่อเปิดทางให้ที่ดินอื่นที่ไม่มีทางออกสู่ถนนสามารถใช้ถนนส่วนบุคคลนี้เป็นทางผ่านได้ โดยผู้มีภาระจำยอมไม่มีสิทธิ์จอดรถหรือใช้ประโยชน์ใดจากถนนส่วนบุคคลนี้ได้ นอกจากสัญจรเข้าออกเท่านั้น และภาระจำยอมนี้จะผูกติดกับที่ดินแม้ว่าจะมีการเปลี่ยนเจ้าของก็ตาม
ถนนส่วนบุคคลที่อาจกลายเป็นทางสาธารณะโดยสภาพ
หมายถึงถนนส่วนบุคคลที่เจ้าของถนนมีการเปิดพื้นที่ให้คนสัญจรผ่านไปมาเป็นระยะเวลานานกว่า 10 ปี โดยไม่มีการติดป้ายเตือน หรือมีการปิดพื้นที่เป็นลายลักษณ์อักษรที่ชัดเจน กฎหมายจะถือว่าทางส่วนบุคคลนั้นได้กลายเป็นทางสาธารณะตามผลของกฎหมายถึงแม้เจ้าของจะมีโฉนดของถนนนั้นก็ตาม
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับถนนส่วนบุคคล
ในการดูแลจัดการสิทธิเจ้าของพื้นที่ การใช้งานถนนส่วนบุคคล ย่อมมีกฎหมายหรือข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง โดยในเรื่องของถนนส่วนบุคคล เช่น ภาระจำยอม ทางจำเป็น หรือข้อกำหนดต่าง ๆ จะเกี่ยวข้องกับกฎหมายหลัก ๆ ดังนี้
- ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1335 (กรรมสิทธิ์เกี่ยวข้องกับถนนส่วนบุคคล) มาตรา 1387-1401 (ทางภาระจำยอม, ภาระจำยอมโดยอายุความ)
- พระราชบัญญัติการจัดสรรที่ดิน พ.ศ.2543 (มีความเกี่ยวข้องกับโครงการบ้านจัดสรร ในมาตราที่ 21, 44, 47 และ 48)
- กฎหมายควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 (เกี่ยวข้องกับระยะร่นของอาคารจากถนน ในการก่อสร้างอาคารหรือที่อยู่อาศัย)
- กฎหมายอื่น ๆ

ปัญหาที่พบบ่อยเกี่ยวกับทางส่วนบุคคล
สำหรับปัญหาที่เกิดขึ้นเกี่ยวกับถนนส่วนบุคคลนั้น มักมาจากการขาดความรู้ ความเข้าใจผิด หรือการเสียผลประโยชน์ ทำให้มักเกิดข้อพิพาทต่าง ๆ ตามมา สำหรับปัญหาที่มักพบบ่อยเกี่ยวกับถนนส่วนบุคคล และข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหาแต่ละประการ มีดังนี้
ปัญหาการใช้งานโดยผู้อื่นที่ไม่ได้เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์
เกิดจากการที่เจ้าของพื้นที่ไม่ได้มีการติดป้ายประกาศ หรือกั้นทางเข้าออกอย่างชัดเจน ทำให้เกิดการเข้ามาใช้งานบนถนนส่วนบุคคล นอกจากนั้นยังมีเรื่องของการอ้างสิทธิ์ครอบครองปรปักษ์ หรือภาระจำยอมโดยอายุความ ที่เกิดขึ้นเมื่อเจ้าของกรรมสิทธิ์เปิดพื้นที่ให้มีการใช้งานสาธารณะมากกว่า 10 ปี ทำให้เจ้าของไม่สามารถห้ามผ่าน หรือปิดกั้นการใช้งานได้อีกต่อไปตามข้อบังคับกฎหมาย
ปัญหาเรื่องการบำรุงรักษา และค่าใช้จ่าย
โดยถนนส่วนบุคคลผู้เป็นเจ้าของจะต้องรับผิดชอบในเรื่องของค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาหรือปรับปรุงพื้นที่ถนน รวมถึงต้องอาศัยความสามารถในการจัดการบริหารเงินค่าส่วนกลางของนิติบุคคลสำหรับถนนส่วนบุคคลในหมู่บ้านจัดสรรเพื่อมาบำรุงรักษาถนนที่เกิดปัญหา หรือชำรุด
ปัญหาเรื่องภาระจำยอม
โดยผู้มีภาระจำยอมอาจจะใช้สิทธิบนถนนส่วนบุคคลมากเกินความจำเป็น เช่น ใช้จอดรถ หรือสร้างสิ่งกีดขวาง ทำให้เจ้าของถนนเกิดความยากลำบากในการใช้พื้นที่และมีค่าใช้จ่ายในการดูแลบำรุงรักษาที่เพิ่มมากขึ้นได้
แม้ว่าเรื่องเกี่ยวข้องกับถนนส่วนบุคคลจะดูไกลตัว แต่จริง ๆ แล้วมีความเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของเรามากกว่าที่คิด หลายครั้งที่ปัญหาทางส่วนบุคคลก่อให้เกิดความขัดแย้งจนนำไปสู่การทะเลาะวิวาทและการฟ้องร้องต่อศาล APP Services เป็นบริษัทบริหารงานนิติบุคคลที่มีความเชี่ยวชาญและประสบการณ์สูง สามารถจัดการ ดูแลปัญหาถนนส่วนบุคคลได้อย่างมืออาชีพและครอบคลุม เข้าใจหลักกฎหมายร่วมกับหลักการประนีประนอมภายใต้บทบาทของนิติบุคคลหมู่บ้านจัดสรรอย่างมืออาชีพ ช่วยให้ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์เดินต่อได้แบบไม่มีสะดุด
☎️ Tel: 02-086-7199
🟢 Line OA: @appmanagement
🔵 Facebook: APP Home Private Service